Segunda Mano

Bookay Ukay Libruhan

(Unang nalimbag ang akdang ito sa isyu 19 ng Philippine Collegian noong 06 Disyembre 2012 bilang bahagi ng “Booking Tayo!” spread ng Kultura section.)

Mula sa malayo, sa gitna ng lupon ng mga tomador at rakista, hindi mo iisiping may maliligaw na tindahan ng mga libro. Tanaw ang graffiti at doodles sa mga dingding nito, mas mukha pa itong tattoo parlor o music bar kesa lagakan ng mga murang libro at novelty items. Ngunit sa Bookay-Ukay Libruhan, “kung saan malaya kang maging ikaw,” tila nabasag na ­­nga ang lahat ng kumbensyon ng isang bookstore.

Simula noong 2008, sa pagbubukas ng libruhan sa Maginhawa Street, Teacher’s Village, naging paborito na itong tambayan ng mga estudyanteng naghahanap ng mura at kakaibang mga libro—mula sa mga lumang akda ni William Shakespeare, mga bagong nobela ni Haruki Murakami, pati na talambuhay ng mga sikat na musikero tulad ni Bob Dylan.

Mas mura ang mga libro sa Bookay-Ukay dahil segunda mano ang mga ito. Ang mga may-ari nito, kabilang na sina Dan Gaffud at J. Luna, naghahanap pa ng mga lumang libro sa mga lugar na mahirap marating ng karaniwang mamimili—sa Quiapo, sa Recto, at pati na sa mga tagong estante sa Booksale.

Hindi na bago sa Pilipinas ang pagbebenta ng mga segunda manong libro. Matagal na ring tinatangkilik ng mga Pilipino ang Booksale, isang bookstore chain na nagbebenta ng mga segunda manong libro na galing pang Estados Unidos, Canada, Australia at Britanya.

Sa kabila ng pagkakahanay ayon sa mga genre, kapansin-pansin pa rin ang kalat na pagkakapatong-patong ng mga libro na dulot na rin ng walang-humpay na paghahanap ng mga patron. Nakadadagdag ito sa danas ng pamimili, na tila naghahanap ka ng isang natatanging kayamanan sa kabundukan ng mga libro.

Bagama’t parehong tindahan ng mga segunda manong libro, may malaking pagkakaiba ang dalawa. Sa maliwanag at kahali-halinang hitsura ng kanilang mga tindahan sa loob ng mall, tila layon ng Booksale na makabenta lamang ng maraming libro sa masa. Ang Bookay-Ukay, bagama’t may pangunahing tuon sa pagbebenta, ay nagsisilbi ring tagpuan ng isang komunidad.

Higit pa sa pagbili ng libro, dinadayo rin ang Bookay-Ukay dahil naging sentral na espasyo na ito para sa isang partikular na grupo ng mga estudyante at intelektwal. Bukod sa pagbebenta ng mga segunda manong libro, matatagpuan din dito ang mga natatanging akda at produktong gawa ng mga patron nito.

Isa itong halimbawa ng espasyong nagsimula sa pagbebenta ngunit nakakapag-ambag sa pampublikong karakter ng isang lugar. Hindi ito kaiba sa mga secondhand bookstores sa New York na nagsisilbi ring tagpuan ng mga manunulat, artista, at mambabasa sa kanilang komunidad.

Namamayagpag ang mga espasyong ito ng walang hinihinging kapalit sa publiko kundi ang minsanang pagdalaw, panaka-nakang pagtingin sa kanilang seleksyon, at, kung kaya naman ng bulsa, pagbili at pagtangkilik sa kanilang mga libro.

Higit pa sa mga libro, nahahasa at nahuhulma ang kaalaman sa mga espasyong nagpapalaganap nito. Sa pamamayagpag ng mga segunda manong libruhan, naipapakita na hindi lamang naipapamahagi ang libro sa murang halaga, kundi naipaparamdam din ang komyunal na danas ng pagbabasa at pagkatuto. Dahil may kagustuhan pa ring magbasa ang mga tao, bago man ang libro o segunda mano.